De identiteit van keuzes.

Keuzes. Iedereen heeft er mee te kampen. Wat je eet als ontbijt, welke schoenen je aandoet en of je de fiets of de tram neemt. We maken ze continu, non-stop, onbewust zelfs. Maar wat met de moeilijke keuzes? Hoe ze te maken? En hoe staan ze in verband met onze identiteit?

Je zou denken dat we ondertussen experten zijn in het maken van keuzes. We doen het inmiddels op een dagelijkse basis. Maar wanneer we voor een grote beslissing staan, lijken we er toch zo onbekwaam in. Bij simpele keuzes hebben we redelijke argumenten, die we tegen elkaar op wegen om vervolgens de beste optie te kiezen.
Fiets of tram? Het regent. Mijn band is plat. Ik zal de tram wel nemen.

Bij moeilijke keuzes is het ene niet speciaal beter of slechter dan de andere. En omdat we geen helderzienden zijn, -zegen of vloek?- kunnen we op voorhand niet weten wat de beste optie is. Misschien is er wel geen betere optie en zijn beide mogelijkheden evenwaardig en gelijk. Toch kunnen ze je leven veranderen, dus er licht overgaan lijkt ook niet de beste manier.

Hoe moeten we ze dan in godsnaam maken? Redenen, die de maatschappij voorschrijven lijken dan ook niet de beste handleiding. Dat is wat er wordt verwacht, of in waarde als beter wordt beschouwd. Maar dat wil belange niet zeggen dat die waarden hetzelfde zijn voor jou, als individu. En jij bent wel degene die met de gevolgen moet leven, als individu in een maatschappij.

De redenen moeten uit jezelf komen. Veel simpeler wordt het er zo niet op. Het ergste van al is dat de redelijke argumenten niet werken als beide opties evenwaardig zijn. Dan maak je kolommetjes met plusjes en minnetjes en kom je toch op zero, zero, zero, zero, zero, cinqo uit. En dan zijn we geen stap verder.

Wetenschappelijke redenvoering gaat ons hier niet helpen. Wat wel? Ons instinct. Ons intuïtief buikgevoel dat we verleerd hebben te gebruiken. Zoals onze geliefkoosde, wijze, dappere Mulan zou zeggen: ‘Luister naar je hart.’ Simpeler gezegd dan gedaan, maar mogelijk.

Volgende vraag: hoe staat het maken van keuzes in verband met identiteit? Moeilijke kwestie, zoals de moeilijke keuzes. Als we een keuze maken door naar ons individueel hartje te luisteren, maken we een keuze vanuit onze identiteit. Hoe en wie we zijn, onze persoonlijke waarden en doelen, de manier waarop we nu in het leven staan zullen allemaal meespelende factoren zijn.

Maar het werkt ook in de omgekeerde richting: onze keuzes hebben ook effect op onze identiteit. Ze maken ons. Herhaaldelijk kiezen voor ethisch goed of slecht maakt ons een moreel of een immoreel persoon. Tussen de opleiding dokter of opvoeder kiezen, maakt ons een dokter of een opvoeder. Sporten of Netflix bingewatchen maakt ons een actief of tam persoon.

Dit legt natuurlijk nog meer gewicht in de schaal. Want zo worden de moeilijke keuzes niet enkel bepalend voor de toekomst, maar ook voor ons als persoon. Lastig. Nog lastiger. Lastigste.

Ik denk dat het belangrijk is om bij het maken van deze harde keuzes te weten dat het niet over leven en dood gaat. Je kan achteraf nog veranderen, moeilijk misschien, maar mogelijk. Plus foute keuzes maken, dat beseffen en dan veranderen is misschien wel de grootste zegen die je je identiteit kan geven. Vallen is nu eenmaal onvermijdelijk. Het is goed om eens wakker geschud te worden.

Bisous

Stay Golden

Je kleine schrijver

Lina